Znamy już ostateczny kształt ustawy z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. 21 sierpnia 2019 r. została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Z drobnymi wyjątkami regulacja wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Co nas czeka?
Polska Agencja Nadzoru Audytowego
Celem wprowadzanej regulacji było wzmocnienie nadzoru publicznego nad działalnością biegłych rewidentów i firm audytorskich w Polsce. Nowe przepisy zakładają przede wszystkim przekształcenie dotychczas istniejącej Komisji Nadzoru Audytowego w zupełnie nowy podmiot – Polską Agencję Nadzoru Audytowego. Organ ten zostanie wyposażony w osobowość prawną, a jako organ nadzorczy otrzyma nowe narzędzia dochodzeniowe i sankcyjne w kontekście usług, objętych standardami wykonywania zawodu, świadczonymi przez biegłego rewidenta w imieniu firmy audytorskiej. Agencja będzie miała uprawnienia do prowadzenia postępowań dyscyplinarnych wobec biegłych rewidentów, którzy dopuścili się określonych przewinień, związanych z wykonywaniem zawodu. Organ ten będzie również mógł prowadzić postępowania administracyjne i nakładać kary na firmy audytorskie za przewinienia popełnione w związku ze świadczeniem przez nie usług atestacyjnych i pokrewnych.
Biegli rewidenci mają wiele obaw
Biegli rewidenci są zatem pełni obaw. Dopiero musieli dostosować swoje działania do wymogów, określanych przez Komisję Nadzoru Audytowego, działającą od 11 maja 2017 r. Teraz znów należy zmierzyć się z nowymi oczekiwaniami. Z pewnością pojawienie się Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego nałoży na tę grupę dodatkowe obowiązki, związane z gromadzeniem i przetwarzaniem danych. A to w efekcie wprowadzenia nowych obowiązków sprawozdawczych. Kontrole, prowadzone przez PANA będą częstsze niż dotychczas i bardziej wymagające. Biegli rewidenci muszą przygotować się na bardzo szczegółowe pytania.
Trudne czasy dla biegłych rewidentów?
Postępujące zmiany i coraz więcej obowiązków po stronie biegłych rewidentów nie wpływają korzystnie na komfort ich pracy. Należy mieć spore wątpliwości, czy rzeczywiście głównym bodźcem do zmian była mała aktywność samorządu zawodowego w zakresie kontroli firm audytorskich czy też odsunięcie samorządu zawodowego od podejmowania istotnych działań i decyzji, wyznaczających kierunki pracy biegłych rewidentów. Jak wprowadzone zmiany będą wyglądały w praktyce? To się okaże już niebawem. Na szczęście póki co termin dostosowania się firm audytorskich do wymagań nowego nadzoru został wydłużony do sierpnia/września 2020 roku.